ΤΟ ΡΟΧΑΛΗΤΟ ΚΑΙ Η ΑΠΝΟΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ- ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΗΛ.ΜΠΟΥΡΑ

ΤΟ ΡΟΧΑΛΗΤΟ ΚΑΙ Η ΑΠΝΟΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ (Μια πολύ σοβαρή πάθηση που συνήθως αγνοούμε)

Με πρόσφατη εγκύκλιο (ΦΕΚ 13-2734/16-12-2015) το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών υποχρεώνει τους Ιατρούς που εξετάζουν τους υποψηφίους οδηγούς, να διαγνώσουν εάν πάσχουν από το Σύνδρομο Αποφρακτικής Άπνοιας στον Ύπνο (ερωτηματολόγιο κλπ). Αυτό είναι ένα πολύ σωστό μέτρο, που έπρεπε να είχε εφαρμοστεί νωρίτερα. Θα προφυλάξει τον υποψήφιο οδηγό από τον κίνδυνο να νυστάζει, ή να αποκοιμηθεί την ώρα που οδηγεί, αποτρέποντας έτσι τροχαία ατυχήματα για τον ίδιο, τους πεζούς και τους άλλους οδηγούς. Με την ευκαιρία αυτή θα κάνουμε μια περιληπτική ανάλυση για την πάθηση και την αντιμετώπισή της. Υπολογίζεται ότι περίπου 30% του γενικού πληθυσμού ροχαλίζει συστηματικά στον ύπνο. Το απλό ροχαλητό δεν αποτελεί πάθηση. Όμως, σε αρκετές περιπτώσεις είναι ένα προειδοποιητικό σύμπτωμα του ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΤΩΝ ΑΠΝΟΙΩΝ-ΥΠΟΠΝΟΙΩΝ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ (ΣΑΥ), που εμφανίζεται σε ποσοστό 4-5% των ενηλίκων. Δυστυχώς, οι περισσότεροι ασθενείς αγνοούν τα συμπτώματα της πάθησης αυτής, καθώς και τις τεράστιες επιπτώσεις που έχει στην υγεία τους. Αίτια της Υπνικής Άπνοιας:  Ανατομικά προβλήματα της ρινός και του φάρυγγα (σκολίωση ρινικού διαφράγματος, υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις, στενές καμάρες της υπερώας, υπερμεγέθης αμυγδαλές, υπερτροφική σταφυλή και στοματογναθικά προβλήματα)  Νευρολογικά νοσήματα (εγκεφαλικές κακώσεις, νευρομυικές παθήσεις κλπ)  Ενδοκρινολογικά νοσήματα (υποθυρεοειδισμός, σακχαρώδης διαβήτης, ορμονικές διαταραχές ειδικά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, κλπ) Τα παραπάνω αφορούν την Αποφρακτική Άπνοια του Ύπνου, που είναι συχνότερη και σοβαρότερη. Υπάρχει και η Κεντρική Άπνοια, που αφορά κυρίως ηλικιωμένους, που πάσχουν από διάφορα Νοσήματα (Νευροπάθειες κλπ) Σημαντικοί προδιαθεσικοί παράγοντες:  Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ  Ο κοντός και παχύς λαιμός  Το κάπνισμα  Η κατανάλωση αλκοόλ και τα βαριά γεύματα πριν τον ύπνο  Η θεραπεία με ηρεμιστικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα  Η ύπτια θέση του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου Τα συμπτώματα της πάθησης:  Το ροχαλητό  Συχνές διακοπές αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου.  Αφυπνίσεις με αίσθημα ασφυξίας.  Εφιδρώσεις και συχνοουρία κατά τον ύπνο.  Πρωινοί πονοκέφαλοι.  Κόπωση και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.  Κακοδιαθεσία, ευερεθιστότητα και αλλαγή του χαρακτήρα.  Διαταραχές συγκέντρωσης και προσοχής, πτώση της αποδοτικότητας στην εργασία.  Νυκτερινή ενούρηση, μείωση της σεξουαλικής διάθεσης, κατάθλιψη και κοινωνική απόσυρση. Ο ασθενής συνήθως δεν αναγνωρίζει τα συμπτώματά του ή δεν τα θεωρεί σημαντικά.  Ελάττωση των επιπέδων Οξυγόνου του αίματος.  Σοβαρές καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως: Αρτηριακή υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες, εγκεφαλικά επεισόδια, ισχαιμική καρδιοπάθεια, ακόμη και αιφνίδιος θάνατος. Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι πολλοί ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση σχετικά νέοι σε ηλικία, ή που είναι παχύσαρκοι, πιθανώς να πάσχουν από Υπνική Άπνοια που δεν έχει διαγνωσθεί, γεγονός πολύ επικίνδυνο για την πορεία της υγείας των!!! Οι πάσχοντες από το ΣΑΥ μπορεί να αποκοιμηθούν σε ακατάλληλες στιγμές πχ. στη δουλειά τους ή ενώ οδηγούν το αυτοκίνητό τους. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τους συμβαίνουν 5 φορές περίπου περισσότερα αυτοκινητιστικά ατυχήματα από το συνολικό πληθυσμό. Επίσης, υπάρχουν κίνδυνοι για εργατικά ατυχήματα ή τροχαία, εάν είναι οδηγοί πχ. λεωφορείων και φορτηγών. Δηλαδή μια απειλή για τη Δημόσια Ασφάλεια και για τους ίδιους. Η διάγνωση του συνδρόμου της ΥΠΝΙΚΗΣ ΑΠΝΟΙΑΣ γίνεται εύκολα με λεπτομερή μελέτη σε Ειδικά Εργαστήρια Μελέτης Ύπνου. Η δαπάνη καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ. Το ΣΑΥ στα παιδιά: Τα μεγαλύτερα παιδιά που παρουσιάζουν Άπνοιες στον ύπνο φαίνονται κουρασμένα, και δεν έχουν καλή απόδοση στο σχολείο, γι' αυτό λανθασμένα τα χαρακτηρίζουμε “τεμπέληδες”. Συνήθως αφορά τα παχύσαρκα παιδιά, με μεγάλες αμυγδαλές και αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κοινώς “κρεατάκια”). Τα παιδιά, εκτός από το ροχαλητό, μπορεί να έχουν δυσκολία με την αναπνοή, και να ξυπνάνε συχνά στον ύπνο. Γενικές οδηγίες Όλοι οι ασθενείς βελτιώνονται από τα εξής γενικά μέτρα. 1. Απώλεια βάρους. 2. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών, καπνίσματος, ηρεμιστικών και υπνωτικών. 3. Να κοιμόμαστε σε πλάγια θέση Ειδικές θεραπείες 1. Η κλασσική C-PAP: Δηλαδή μια συνεχής θετική πίεση στους αεραγωγούς μέσω ρινικής μάσκας, που είναι πολύ αποτελεσματική. Όμως αρκετοί ασθενείς δεν την ανέχονται και την εγκαταλείπουν. 2. Ενδοστοματικές συσκευές (σαν “μασελάκι”). Έχουν δοκιμασθεί τελευταία, με καλά αποτελέσματα ως εναλλακτική θεραπεία, κυρίως για τις ήπιες ή μέτριας βαρύτητας άπνοιες. Εδώ, απαιτείται η παραπομπή σε εξειδικευμένο και έμπειρο με το θέμα Οδοντίατρο. 3. Χειρουργικές επεμβάσεις: Εφαρμόζονται για να διορθωθούν ανατομικές ανωμαλίες που ευθύνονται για το ΣΑΥ, όπως προαναφέραμε. Το θέμα ποια μέθοδος θεραπείας θα εφαρμοσθεί σε έναν ασθενή είναι θέμα συνεργασίας Ειδικών με το αντικείμενο Ιατρών, όπως οι Πνευμονολόγοι, οι Ωτορινολαρυγγολόγοι, Παιδίατροι ή οι Εξειδικευμένοι Οδοντίατροι. Φυσικά, στην ορθότερη απόφαση παίζει ρόλο η ηλικία του ασθενή και η κατάσταση της υγείας του. Επίσης, έχει βασική σημασία η προτίμηση που έχει ο ασθενής στις προτεινόμενες θεραπείες.