K. Koτταρίδη: Πρόκληση για τις ΜμΕ η βιώσιμη ανάπτυξη
Καθώς οδεύουμε στην τελική ευθεία για την υλοποίηση της ατζέντας του ΟΗΕ, με ορίζοντα το 2030, γίνεται σαφές ότι δεν αρκεί μόνο η μετατόπιση των μεγάλων εταιρειών στο μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης αλλά είναι καθοριστικός ο ρόλος και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας – και της ελληνικής ειδικότερα.
Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Η μετάβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης, θα συμβάλλει καθοριστικά στην προσπάθεια να γίνει η οικονομία πιο πράσινη και πιο ανταγωνιστική μακροπρόθεσμα, όπως εξηγεί στο csrindex η Κωνσταντίνα Κοτταρίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Διευθύντρια Εργαστηρίου Βιοοικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης και Διευθύντρια ΔΠΜΣ στη Βιοοικονομία.
Η κ. Κοτταρίδη αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ανάγκη πληρέστερης ενημέρωσης. Εξάλλου, στην πορεία για τη βιώσιμη ανάπτυξη έννοιες όπως βιοοικονομία, κυκλική οικονομία, οικονομία διαμοιρασμού έρχονται να πρωταγωνιστήσουν σε δράσεις, business plan, επενδυτικά και κυβερνητικά προγράμματα, χωρίς όμως όλοι όσοι εμπλέκονται σε αυτά να κατανοούν τους νέους όρους και την ανάγκη συνεργασίας που απαιτείται για να αποδώσουν τα αναμενόμενα.
Διαπιστώνεται ότι το χάσμα μεταξύ εκπαιδευτικής κοινότητας και αγοράς εργασίας, η απουσία κατάλληλα καταρτισμένων στελεχών για την κάλυψη των νέων θέσεων που δημιουργούνται με τις τεχνολογικές αλλαγές στις επιχειρήσεις αλλά και το έλλειμμα ενημέρωσης σε ένα ευρύ φάσμα μικρομεσαίων επιχειρήσεων συνθέτουν ένα περιβάλλον όπου η στόχευση στην βιώσιμη ανάπτυξη δείχνει να είναι πρόκληση.
Νέο πεδίο ανταγωνισμού
Παρόλ’ αυτά αναπτύσσονται πολλές πρωτοβουλίες, από συμβούλους, εκπαιδευτικούς φορείς και δημόσιες υπηρεσίες, μέχρι ΜΚΟ, που στοχεύουν στην στήριξη της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων μέσω της διαχείρισης των νέων προκλήσεων οι οποίες δεν αφορούν μόνον οικονομικά δεδομένα αλλά και περιβαλλοντικά, κοινωνικά, και ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης. Αυτά είναι που συνθέτουν και το νέο πεδίο ανταγωνισμού που γίνεται ολοένα πιο οξύ λόγω της τεχνολογίας και της παγκοσμιοποίησης.
Μιλώντας για το νέο περιβάλλον, με φόντο τους 17 Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και τις προκλήσεις για τις επιχειρήσεις, που καλούνται να υιοθετήσουν δείκτες μέτρησης μη χρηματοοικονομικών επιδόσεων και διεθνείς οδηγίες, καθώς και να λογοδοτούν γι’αυτά, η Κωνσταντίνα Κοτταρίδη μιλά στο csrindex για τις ανάγκες που ανακύπτουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
“Στην Ελλάδα, πάνω από το 99% των επιχειρήσεων είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ειδικότερα μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες είναι οικογενειακές. Παρά το γεγονός ότι βρίσκουμε τις μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα να καταρτίζουν Απολογισμούς Βιωσιμότητας, οι μικρομεσαίες ακόμα είτε δεν έχουν ακούσει τι είναι αυτό είτε αν το έχουν ακούσει, δεν έχουν καταλάβει τι σημαίνει και, κυρίως, πώς μπορούν να ωφεληθούν ενσωματώνοντας δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης”, σημειώνει προσθέτοντας ότι η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης σε όλο το φάσμα της λειτουργίας τους, χαίρουν υψηλότερων κερδών.
Όπως εξηγεί, η αυξανόμενη καταναλωτική πίεση και οι αυστηρότερες νομοθεσίες για συμμόρφωση με καλές πρακτικές ως προς το περιβάλλον, την κοινωνία και τη χρηστή διαχείριση των πόρων, αλλάζουν τους όρους του ανταγωνισμού και επιβάλλουν τρόπο τινά στις επιχειρήσεις να μεταβάλλουν την ανταγωνιστική τους στρατηγική.
Τονίζει ότι υπάρχει σοβαρό έλλειμμα ενημέρωσης και γνώσης περί της εταιρικής βιωσιμότητας στην ελληνική επιχειρηματική σκηνή και είναι ανάγκη ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να ενημερωθούν και να κατανοήσουν τι σημαίνει εταιρική βιωσιμότητα μέσω των 3 πυλώνων: Οικονομικό, Κοινωνικό, Περιβαλλοντικό. “Χρειάζονται καθοδήγηση για τις σχετικές δράσεις που μπορούν να αναπτύξουν στο πλαίσιο της λειτουργίας τους οι οποίες θα τους δίνουν ένα «ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» και την «έξωθεν καλή μαρτυρία» προς τους πελάτες τους ενισχύοντας την μπράντα τους”, σύμφωνα με την κ. Κοτταρίδη, ακόμα μεγαλύτερο είναι το έλλειμμα όσον αφορά ειδικότερες πτυχές της βιωσιμότητας που σχετίζονται με το περιβάλλον, όπως η κυκλική οικονομία.
“Ίσως είναι πιο κατανοητή η κοινωνική διάσταση της βιωσιμότητας η οποία εμπεριέχει κοινωνικές δράσεις (π.χ. βοήθεια σε ευπαθείς ομάδες) αλλά ακόμα και εκεί υπάρχουν πολλές παράμετροι που δεν είναι γνωστές όπως η διασφάλιση δικαιοσύνης και ισότητας στον εργασιακό χώρο και πολλές ακόμη”, προσθέτει και τονίζει ότι βασικό μέλημα είναι η κατάρτιση υφιστάμενων και εν δυνάμει στελεχών για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη μετάβαση σε ένα νέο επιχειρηματικό και αναπτυξιακό μοντέλο ενσωματώνοντας δράσεις και πρακτικές με βάσει τους 17 ΣΒΑ του ΟΗΕ.
Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε έχει σχεδιαστεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς στη Βιοοικονομία, Κυκλική Οικονομία και Βιώσιμη Ανάπτυξη και το διεπιστημονικό μεταπτυχιακό στη Βιοοικονομία αλλά και το Εργαστήριο Βιοοικονομίας, Κυκλικής Οικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης.