Η ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ (Αρφαρά- Καλαμάτα) -ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ Δ.ΛΑΦΑΖΑΝΟΥ

 Η ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ 

(Αρφαρά- Καλαμάτα) 

   Είχε αρχίσει με τα γαϊδούρια, τα μουλάρια, τα άλογα, τα κάρα και τις άμαξες (κάρα με τέσσερις τροχούς). Για αραμπάδες (βοϊδάμαξες) δεν είχαμε ακούσει. Η πορεία ξεκινούσε από τις 3 ή 4 το πρωί για να φτάσει στην Καλαμάτα μετά από τέσσερις ώρες. Ξεπέζευαν σε ένα χάνι (κατά προτίμηση σ’ εκείνο του Ιωάννη Αναγν. Μπούρα), όπου άφηναν τα ζώα, έκαναν τις δουλειές τους (ψώνια, πώληση προϊόντων, επίσκεψη σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε γιατρούς και συγγενείς) και κατά το μεσημέρι επέστρεφαν (άλλοι καβάλα και άλλοι πεζοί) σε άλλες τέσσερις ώρες. Πραγματική οδύσσεια. 

   Η κατάσταση αυτή διήρκεσε από την εγκατάσταση των κατοίκων στο Κάτω Χωριό (Άγιο Βασίλειο, Σκόμαρα, Νεάπολη) μέχρι το 1918, οπότε εμφανίστηκε το πρώτο μηαχνοκίνητο όχημα. Ήταν ένα φορτοταξί ιδιοκτησίας των Γεωργίου Χρ. Σταθάκη και Γεωργίου Κων. Αργυράκη. Έπειτα έφερε ένα μικρό λεωφορείο ο Ιωάννης Βασ. Κάρτσωνας, αποκαλούμενος «Μουσολίνος» μαζί με τον Πέτρο Λαγόγιαννη. Όταν έπαυσε να κυκλοφορεί, το τοποθέτησε ο Μουσολίνος μπροστά από το σπίτι του (απέναντι από τον Γυμνάσιο) και, εμείς ως μικρά παιδιά το χαζεύαμε μέχρι και τη δεκαετία του 1950. 

   Αργότερα έφεραν στο Αρφαρά δύο λεωφορεία κάπως μεγαλύτερα. Το ένα ήταν του Κλεομένη Νικολ. Κάρτσωνα και το άλλο των δύο πρωτεξαδέλφων (οι μητέρες τους ήταν το γένος Δημ. Λαφαζάνου) Παναγιώτη Θεοδ. Σταθάκη και Ιωάννη Γεωργ. Μπούρα (Φούσκα). Το 1940, με την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, τα δύο λεωφορεία επιτάχθηκαν και βρέθηκαν στα σύνορα, μεταφέροντας στρατιώτες και πολεμοφόδια. Το πρώτο αυτοκίνητο δεν επέστρεψε στο χωριό. Ή θα καταστράφηκε ή θα εγκαταλείφθηκε κατά την οπισθοχώρηση του ελληνικού στρατού. 

   Το δεύτερο αυτοκίνητο, στο οποίο παρέμεινε οδηγός ο Κλεομένης, επέστρεψε στο χωριό και είναι περίεργο πώς γλύτωσε από τους ιταλογερμανούς κατά το διάστημα από τον Μάιο του 1941 έως τον Σεπτέμβριο του 1944. Σύμφωνα με μία πληροφορία, ο Κλεομένης το έκρυψε σε μία μικρή αυλή, έχτισε τοίχο μπροστά στο δρόμο και το κυκλοφόρησε, όταν έφυγαν οι γερμανοί. 

   Από τότε άρχισε η συγκοινωνία Αρφαρά-Καλαμάτα κάθε πρωί με επιστροφή το μεσημέρι. Η ταχύτητα του λεωφορείου δεν ξεπερνούσε τα 15 με 20 χιλιόμετρα την ώρα. Έπειτα η εθνική οδός προς την Καλαμάτα ήταν χωματόδρομος με αμμοχάλικο, πιεσμένο από οδοστρωτήρα (κύλινδρο), οπότε η διαδρομή Αρφαρά-Καλαμάτα, μαζί με τις στάσεις, διαρκούσε μιάμιση ώρα. Οι επιβάτες, καθιστοί και όρθιοι, ήταν στοιβαγμένοι σαν σαρδέλες και οι νεότεροι, ιδίως οι μαθητές του Γυμνασίου, κάθονταν στην οροφή του λεωφορείου, που την έλεγαν «κατάστρωμα» μαζί με τις φορτωμένες αποσκευές. Άλλοι επιβάτες ήταν στα «φτερά» δηλαδή στα σκαλοπάτια της μπρος και πίσω πόρτας, που προεξείχαν και λίγοι ακόμα στη «σχάρα» η οποία ήταν στο πίσω μέρος του λεωφορείου. Αυτά συνέβαιναν μέχρι το 1950, οπότε η Τροχαία έλαβε αυστηρά μέτρα και κάθε λεωφορείο έβαζε επιβάτες μόνο στο εσωτερικό του. Αργότερα ο Κλεομένης αγόρασε καινούργιο λεωφορείο, το οποίο οδηγούσε είτε ο ίδιος είτε ο μπατζανάκης του Γεώργιος Νικ. Μπούρας. 

   Εν τω μεταξύ από το 1949 είχε έρθει στο χωριό και δεύτερο λεωφορείο, ιδιοκτησίας του Ιωάννη Γεωργ. Μπούρα (Φούσκα) και των αδελφών Κώστα, Γιάννη και Τέλη Παν. Μπούρα (Καρά). Έκανε την ίδια διαδρομή κατά τις ίδιες ώρες με το λεωφορείο του Κλεομένη και λειτουργούσε ανταγωνιστικά. Λίγο αργότερα (το 1952 ή 1953) ήρθε και το τρίτο λεωφορείο, ιδιοκτησίας των Γεωργίου Νικ. Νιάρχου και Κώστα Γεωργ. Ζαλαχώρη. Ο ανταγωνισμός ήταν πλέον δύσκολος και δημιουργήθηκε κοινό ταμείο, με ελεγκτή τον μπαρμπα Γιάννη από την Άνθεια. Στάθμευαν στην Καλαμάτα σε ένα πλάτωμα της οδού Αθηνών, έξω από το καφενείο του Γιάννη Γκίζα. Αργότερα τα τρία λεωφορεία και εκείνο του Μήτσου Γεωργ. Μουτεβελή (το οποίο εκτελούσε άλλες διαδρομές) εντάχθηκαν στο ΚΤΕΛ Μεσσηνίας. 

   Το 1956 ο Τέλης Ηλ. Καράγιαννης έφερε το πρώτο ταξί στο Αρφαρά και αργότερα ακολούθησαν τα άλλα. Πολύ αργότερα, το 1979, ο Ηλίας Πέτρου Μπούρας έφερε ένα μικρό λεωφορείο, το οποίο μπορούσε να κάνει διαδρομές και στα γειτονικά ορεινά χωριά. Σήμερα το χωριό μας μετέχει στο ΚΤΕΛ Μεσσηνίας με πέντε σύγχρονα λεωφορεία, όλα συνεταιρικά: 

     Ένα του Ιωάννη Κων. Ζαλαχώρη και του γιού του Κωνσταντίνου.

     Ένα των αδελφών Γεωργίου και Νικολάου Ιωαν. Νιάρχου.

     Ένα των αδελφών Γεωργίου και Ιωάννη Δημ. Μουτεβελή. 

     Ένα των αδελφών Πέτρου και Νικήτα Ηλ.Μπούρα 

     Ένα των ιδίων και του Σπύρου Δημ. Μωραγιάννη

   Εκτός του τελευταίου (Μωραγιάννη) όλοι οι άλλοι είναι απόγονοι (παιδιά ή εγγόνια) των παλαιών λεωφορειούχων. 

                                                                                                    Θεόδωρος Δ. Λαφαζάνος